We hebben het niet getroffen in België deze week, het leek nochtans zo'n mooie zomer te worden met zelfs goed weer voor wie thuis bleef. Maar ondanks de Gentse Feesten en Tomorrowland zorgen een mix van regenweer, komkommertijd en een slecht gecommuniceerde "tax shift" voor riolen die overlopen van de klachten aan het adres van de regering. Was de zon maar wat langer blijven schijnen moeten de coalitiepartners nu wel denken, dan was iedereen op de terrasjes blijven zitten en was die tax shift zonder veel gebleit gepasseerd. Over de inhoud van het gedrocht "tax shift" wil ik mij verder niet uitlaten. Het is mijn métier niet, alhoewel ik toch wil zeggen dat ondanks een opleiding in de economie en een gezonde interesse in de financiële stromen van ons land, ik er niet echt een logisch geheel in kan terug vinden. Waar ik het hier wel over wil hebben is het grenzeloze amateurisme waarmee de regering de communicatie rond de tax shift aanpakt (of niet aanpakt). Het begint al met de term "tax shift". Ik weet niet wie dat bedacht heeft, maar was het de naam van een nieuw bedrijf geweest dan had ik de bedenker onmiddellijk terug naar huis gestuurd. Een engelstalige term voor een doelgroep (de Belgen) die alleen Nederlands, Frans of Duits als moedertaal hebben, je moet er maar op komen. Of hebben de dames en heren politici de ambitie om "worldwide" te gaan met hun tax shift? Je kiest ook geen naam voor een bij voorbaat omstreden set maatregelen die met slechts één letter verschil om te toveren is tot een scheldwoord: "tax shit". Tenzij je elke criticaster een cadeau wil doen natuurlijk. En tenslotte, wie een beetje inlevingsvermogen heeft in de gemiddelde Vlaming weet dat het woord "tax" een gedateerde term is die zowat alles wat negatief is rond belastingen in zich draagt. "Taxen" kennen we als een manier om rechtstreeks geld te halen bij de consument wanneer hij een alcohol, rookwaren of brandstof koopt. Niets plezant, niet positief. Gewoon spreken over een "verschuiving van belastingen" was al oneindig veel beter geweest. Die "verschuiving" is meteen het volgende waar de communicatie de mist in gaat. Voor zover ik in de media hoor, zie of lees heeft nog niemand de moeite gedaan om eens netjes uit te leggen waar de belastingen naar beneden gaan en dus verschuiven naar een andere plaats, waar ze dan naar omhoog gaan. Afgaande op wat je in de media te horen krijgt komt het hier op neer: bedrijven betalen minder sociale lasten, consumenten betalen meer btw en accijnzen (taxen), en 'en passent' krijgen niet-al-te-veel-en-niet-al-te-weinig-verdieners aan het einde van de maand 100 euro cadeau. Euh ... en dat noemen we duidelijkheid? Geen wonder dat de oppositie een feestje bouwt en gelijk wat aan de bevolking kan wijs maken. Misschien hebben ze wel gelijk, wie zal het zeggen.
Hoe had men het wel kunnen aanpakken?
Stap 1: Waarom zijn we aan de belastingen aan het morrelen? Leg duidelijk uit waarom er verschoven moet worden met inkomsten van de overheid. Iets in de zin van: "De wereld verandert voortdurend en we moeten onze economie stimuleren. Daarom moeten we de belastinginkomsten op een andere manier organiseren en wel op zo'n manier dat we positieve effecten teweeg brengen zoals het creëren van jobs, ...." Neem de mensen mee naar de dieperliggende visie eerder dan ze onmiddellijk te overdonderen met lijstjes maatregelen waarvan je weet dat er voor iedereen iets negatief in zit. > Op basis hiervan kies je een naam voor je plan. Een naam die een positieve boodschap in zich draagt waar niemand tegen kan zijn. Alles behalve "tax shift" dus. Stap 2: Hoe gaan we dat nu aanpakken, wat zijn de principes, wat is er anders dan voorheen? Leg aan de mensen uit hoe je je doel wil bereiken. Iets in de zin van: "Door te schuiven van het belasten van de lonen van werkende mensen, naar belasting op basis van wat mensen uitgeven krijgen we een eerlijker verdeling. Want wie veel verdient zonder te werken (bvb. via inkomsten uit beleggingen) betaalt nu mee zoals iedereen. Daarnaast werken we op specifieke inkomsten en uitgeven waar we een extra effect willen genereren zoals gezonder leven, milieu, enz." (bovenstaande is maar een voorbeeld, of dit ook zo is in de tax shift die de regering voorlegt laat ik in het midden) Stap 3: Wat betekent dat in de praktijk? Pas nu is de tijd rijp om de concrete actiepunten te communiceren. Maak een duidelijke lijst van maatregelen, en zet dat om in duidelijke cijfers. Toon waar de belastingen verminderen en hoeveel, en waar je die vermindering dan weer ophaalt. Illustreer je visie (het waarom) en de methode (het hoe) aan de hand van je concrete acties. En maak er ook een mooie infografiek bij die dat alles nog eens visueel duidelijk maakt. Door stap 1 en 2 over te slaan heeft deze regering de sluizen open gezet voor alle mogelijke kritiek, zowel terechte als onterechte. Spijtig genoeg kan niemand controleren welke bedenkingen steek houden, en welke niet, en kan dus niemand zich een gefundeerde mening vormen over de tax shift. Laat ons hopen dat dat niet de verborgen agenda is van onze verkozenen, het zou getuigen van totale minachting voor de kiezers.